Bơm ly tâm hút sâu làsản phẩm nghiên cứu khoa học, của Viện Khoa học Thuỷ lợi, gọi tắt là bơm hútsâu. Bơm hút sâu được đặt tên theo ý nghĩa hình học, đứng quan sát từ trạm bơmnhìnxuống bể hút lúc cạn kiệt, ta cảm nhận được độ sâu về chiều cao hút mà máy bơmnước đang sử dụng.Xuất sứ công nghệ bơm ly tâm hút sâu
- Bơm hút sâu có nguồngốc lý thuyết và kết cấu giống bơm ly tâm thông thừơng, nhưng chúngkhác nhau vềkhả năng tạo ra cột hút chân không cho phép trong buồng bơm. Bơm ly tâm thông thừờng có cột hút chân khôngthấp [HCK ]=4…6 m, còn bơm ly tâm hút sâu có khả năng tạo ra cột hút chân khônglớn hơn, đạt giá trị: [HCK] =7…8,0m .
- Trong nông nghiệp nướcta sử dụng rất nhiều bơm ly tâm lắp đặt ở ven sông cấp nước phục vụsản suất và đờisống . Thông thường, chúng ta sử dụng bơm ly tâm có cột hút chân khôngthấp [HCK] = 4÷6,0m. Với cột hút chân không này, bơm chỉ cho phép lắp đặt ởchiều cao hút địa hình thấp: Hhút≤5 m.
Mực nước sông suối giữamùa mưa và mùa cạn dao động khá lớn, độ chênh lệch mực nước này ΔZh = 5÷7 m làphổ biến, có những nơi là 10- 15m. Việc sử dung bơm có cột hút thấp HHUT≤5m sẽbị ngập lũ vào mùa mưa bão, người quản lý phải tháo chạy máy chống ngập bơm,trong khi đó trong đê nội đồng vẫn bị hạn hán cần máy bơm nước. Nếu lắp đặt ởvị trí cao hơn 5m thì bơm sẽ bị treo trõ không hút được nước, khi nứơcsông hạthấp vào mùa cạn.
Vì vậy, sản xuất yêu cầunghiêncứu chế tao ra lọại máy bơm nước hút sâu có cột hút chân không lớn hơnđạt HCK=7- 8m. Nhờ đó, sẽ cho phép lắp bơm ở chiêu cao hút lớn hơn Hút= 6,0÷7,0m , lớn hớn các bơm thông thừơng 2- 3m
Mặt khác, để tránh xảyra xâm thực trong bơm, khi xây dựng công trình trạm phải đào đất hạ thấp caotrình đặt máy. Như vậy, công trình nhà trạm sẽ phức tạp hơn, khi nứớc sông dângcao phải chạy lũ máy bơm. Hiện nay các trạm bơm ven sông ở nứớc ta thường ápdụng:
1-Trạmbơm phao thuyềnnổi theo mực nước
2. Trạmbơm trục ngang có2 tầng đặt máy
3. Trạmbơm hớng trục đặtxiên trên đê
4. Trạmbơm trục ngangtrợt trên ray
5. Trạmbơm trục đứngtrên khung cột
6. Trạm bơm chìm
-Mỗi dạng trạm bơm nóitrên có ưu điểmriêng, nó được lựa chọn áp dụng là tuỳ thuộc vào điều kiện địahình và tàichính của từng địa phương.
- Nhìn chung các giảipháp chống ngập lũ máy bơm nói trên có kết cấu nhà trạm phức tạp, giá thànhcông trình còn cao, nếu xây dựng trạm bơm công suất nhỏ thì hiệu quả đầu tư rấtthấp.
- Sau nhiều năm khảo sátthực tế, năm 1996 tác giả Trần Văn Công – Viện KHTL đã hình thành ý tửơngnghiên cứu chế tạo bơm hút sâu đạt cột hút chân không lớn HCK=8,0m, để lắp đặtở các trạm bơm ven sông, có chiều cao hút địa hình HHúT = 6…7,0m . Đếnnăm 1997chính thức đựơc Bộ giáo dục và Đào tạo giao nhiệm vụ nghiên cứu trongluận ánTiến sỹ với đề tài :
Nghiên cứu nâng cao khảnăng hút của máy bơm ly tâm ...
- Tháng 3 –2001 tác giảbảo vệ thành công luận án Tiến sỹ tại trường ĐHBK Hà Nội . Đề tài đã nghiên cứuvà chế tạo được bơm hút sâu có cột hút chân không đạt Hck=7- 8 m.
Việc sử dụng bơm hút sâucho các trạm bơm ven sông có chiều cao hút lắp đặt bơm HHUT=6,0 -7,0 m , thìkết cấu trạm bơm sẽ đơn giản và giá thành công trình sẽ rẻ hơn nhiều.
- Tháng 10-2001, sảnphẩm bơm hút sâu đầu tiên đựơc mời ứng dụng vào thực tế ở tỉnh TháiNguyên.
Đầunăm 2003 Bộ nôngnghiệp và PTNT giao nghiêm vụ nghiên cứu đề tài :
Nghiên cứu thiết kế chếtạo bơm ly tâm hút sâu đạt HCK=6,0 - 8,0m
Tháng 9-2005,đề tài đựợcnghiệm thu và đánh giá suất sắc.
Năm 2006 , Bộ nôngnghiệp & PTNT tiếp tục giao nhiêm vụ thực hiện dự án hoàn thiện công nghệchế tạo bơm hút sâu phục vụ sản xuất nông nghiệp.
Tháng 3-2007, công nghệbơm ly tâm hút sâu đoạt giải nhì giải thưởng sáng tạo khoa học công nghệ ViệtNamVIFOTEC 2006.
Tháng 7-2007, tác giảcủa đề tài máy bơm lytâm hút sâu đựơc Thủ tướng Chính phủ và Tổng Liên đoàn lao động Việt Namtặng bằng khen về thành tích ứng dụng sản phẩm bơm ly tâm hút sâu để phục vụsản suất và phát triển kinh tế xã hội.
Tháng 9-2007,công nghệbơm ly tâm hút sâu đoạt cúp vàng techmart Việt Nam 2007.
Ngày nay, các sản phẩmbơm hút sâu đang đựơc tiếp tục ứng dụng vào nhiều công trình trạm bơm ven sông,thuộc các vùng trung du miền nuí, các trạm bơm cấp nước biển nuôi trồng thuỷsản, trạm bơm cấp nước sinh hoạt đô thị và sản suất công nghiệp, đặc biệt cóhiệu quả khi bơm cấp nước cho nông nghiệp vào mùa khô hạn.
Gam bơm ly tâm hút sâuđược chế tạo và sử dụng có thông số thiết kế sau :
Giải thích ký hiệu: - HSchỉ bơm Hút Sâu
- 100,200,250,300: Chỉđường kính lối vào bơm, đơn vị mm
- 6, 15, 22,33,75 làcông suất động cơ kéo bơm, đơn vị Kw.